Geleneksel Türk mutfağında öğünlerimizi hazırlarken bir takım alışkanlıklarımızda göz önünde tutarak mönülerimizi hazırlıyoruz.Peki bu hazırladığımız mönüler sağlığımız açısından ne kadar doğru.
İlk olarak sabah kahvaltısına bakalım.Kahvaltının ana yiyeceği ekmek ve ana içeceği de çaydır.Peynir çeşitleri,zeytin çeşitleri biraz salam sucuk,muhtemelen yumurta ,bal reçel nutella gibi sürülebilen tatlılar ve özel zevklere göre ilave edebileceğimiz diğer yiyecekler genellikle sabah kahvaltımızı oluşturur.
Yoğun iş hayatında kahvaltıya zaman bulamayıp poğaça,simit,börek gibi hazır gıdalar ile yapılan kahvaltılarda çok sıklıkla yapılır.
Peki iyi bir kahvaltı nasıl olmalı?Öncelikle unutmamamız gereken sabah uyandığımız zaman vücudumuz tam dinlenik durumdadır.6-7 saatlik gece uykusundan sonra tam dinlenik olarak uyandığımız için vücudumuzun çok fazla enerjiye ihtiyacı yoktur.Bunu göz önünde bulundurarak taze sıkılmış sebze veya meyve suları ile yine taze olarak tüketeceğimiz mevsim meyveleri ile birlikte,yine mevsimine göre salatalık,domates,biber gibi sebze grubu besinlerden oluşturabileceğimiz bir mönü sabah kahvaltısı için yeterlidir.
Özellikle çocuklara yedirdiğimiz nutella lı ekmekler çeşit çeşit peynirler salam sucuk gibi işlenmiş etlerin sindirimi çok uzun sürdüğü için çocukların kahvaltıdan sonra okula gidip 2.derste uyuklamaya başlamalarının sebebi(bu büyükler içinde geçerli.)inüsülin in hızlıca yükseldikten sonra kan şekerinin düşmesi nedeniyle uyku bastırması ve enerjinin birden bire düşmesinden dolayıdır.
Günlük ihtiyaç duyulan enerjinin alıınması için en uygun saatler 10.00 ile 14.00 arasıdır.Güzel bir salata üzerine yenilecek bir karbonhidrat içerikli bir mönü enerji depolarını doldurur ve günün geri kalan kısmındaki enerji ihtiyacını karşılar.
Son öğün olan akşam yemeğini yemek için en uygun zaman aslında gün batmadan olmalıdır.Çünkü bu öğünde vücudun kendini yenilemesi ve çalışan kasların kendini onarabilmesi için protein ağırlıklı bir mönü tüketmek yararlı olacaktır.Yine bol zeytinyağlı bir salatadan sonra bitkisel veya hayvansal protein içeren bir mönü hazırlamak uygun olacaktır.Gün batmadan bu öğünü yememizin sebebi ise protein D vitamini ile yani güneş ışığı ile daha kolay sindirilebilir.
Protein ve karbonhidratların sindirim süreleri farklı olduğu için aynı öğün içinde tüketilmemelidir.Karbonhidratların sindirimi ağızda başlar ve yaklaşık 1saat ,1 saat 30 dakika sürer.Proteinlerin sindirimi saha uzundur.Sindirim 12 parmak bağırsağında başlar ve yaklaşık 6-7 saat kadar sürer.Peki neden ikisini aynı anda tüketmemeliyiz?
Karbonhidratların ve proteinlerin sindirilebilmesini sağlamak için mide değişik enzimler salgılar.Biz ikisini birlikte tükettiğimiz zaman bu enzimlerde birbirine karışır ve bir de eğer yemekle birlikte sıvı da alıyorsak enzimler iyice seğrelir ve mide deki her şey birbirine karışarak bir çoğu sindirilemeden kalın bağırsağa geçer.İyice bulamaç haline gelmiş bu yemek artıkları kalınbağırsak çeperlerine yapışır ve yiyeceklerden almamız gereken faydalı viaminlerin,minerallaerin,proteinlerin bir çoğu iç organlarımıza aktarılamadan dışkı olarak atılır.
Ama maalesef hepsi birden atılamadığı için bir kısım atık maddeler diyeceğiz kalın bağırsakta kalır.Bir sonraki öğünde yine aynı şeyler tekrarlandığında bu kalıntılar zamanla çoğalarak devam eder.Yetişkin bir insanın kalın bağırsağında 8 ile 15 kg arasında atık madde bulunduğu araştırmalarda görülmüştür.
Bir çok hastalığın ana sebebi kalın bağırsaktaki bu atık maddelerin zaman içerisinde vücut ısısının da etkidsiyle zehirli toksinler üretip bunların yavaş yavaş organlara ulaşmasıdır.Bir çok kanser türünün çok geç fark edilmesinin ana sebebi budur.Aslına bakarsanız bilmeden kendimizi yavaş yavaş zehirliyoruz.
Kalın bağırsağımız sistemin en önemli parçalarından biridir ve ona çok iyi bakmalıyız.LOKMALARI ÇOK ÇİĞNEMEK(30-40 defa)YEMEKLE BİRLİKTE SIVI ALMAMAK(enzimler seğreliyor ve sindirim süresi uzuyor)SALATAYI ANA YEMEKTEN ÖNCE YEMEK,MEYVEYİ YEMEKTEN YA YARIM SAAT ÖNCE YADA 2 SAAT SONRA YEMEK,YİNE SUYUMUZU YEMEKTEN YARIM SAAT ÖNCE İÇMEK kalınbağırsağımızı korumak ve işlevini daha sağlıklı yapabilmesini sağlamak için yapmamız geerekenlerdir.
Unutmayınki hiç kimse, hiç bir doktor size kendinizden daha iyi bakamaz.Sistem çöktüğü zaman onarmak çok zahmetlidir.Bütün organlar birbirleri ile bağlantılı oldukları için bir organdaki arıza diğerlerinede sirayet edecektir.
Sağlıklı günler dileğiyle.
